Πόσες φορές έχεις σκεφτεί “κανείς δεν θα μου πει τι να κάνω”; Εσύ όπως και το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού προφανώς και αρκετές. Το ζήτημα που προκύπτει όμως είναι το πόσες φορές εννοούμε αυτό που λέμε και το κατά πόσο μέσα μας είμαστε πεπεισμένοι ότι δεν επηρεαζόμαστε από το κοινωνικό μας περίγυρο.
Τη δεκαετία του 1950 ο πρωτοπόρος κοινωνικός ψυχολόγος Solomon Asch (1907-1996) διεξήγαγε μια σειρά από πειράματα σε σχέση με τη κοινωνική συμμόρφωση. Για την ομαλή ροή του άρθρου να εξηγήσουμε ότι με τον όρο συμμόρφωση σύμφωνα με το Λεξικό Ψυχολογίας των Αναστασία Χουντουμάδη – Λένα Πατεράκη εννοούμε την { παρατηρούμενη τάση αλλαγής των στάσεων, των ιδεών, των πράξεων, των αντιλήψεων του ατόμου ως αποτέλεσμα της άσκησης πραγματικής ή συμβολικής πίεσης από έναν ηγέτη ή μια ομάδα του κοινωνικού περίγυρου. Στη συμμόρφωση το άτομο μεταβάλλει τις απόψεις ή τις συμπεριφορές του έτσι ώστε να ταιριάζουν με αυτές της πλειοψηφίας}.
Το πείραμα αποτελούνταν από έναν ανυποψίαστο κάθε φορά και μια ομάδα συνεργατών του Asch, το ζητούμενο ήταν να λάβουν μέρος σε ένα απλό οπτικό τεστ. Συγκεκριμένα τους έδειχναν μια κάρτα με μια γραμμή και μια ακόμη που είχε 3 γραμμές. Ο ανυποψίαστος συμμετέχων απαντούσε τελευταίος ή προ τελευταίος στο ποια γραμμή της δεύτερης κάρτας αντιστοιχεί σε μήκος με τη γραμμή της πρώτης κάρτας. Σε κάθε ομάδα έδειχναν 18 συνδυασμούς καρτών. Οι συνεργάτες του Asch που συμμετείχαν στο πείραμα έδιναν λάθος απαντήσεις χωρίς όμως να δείχνουν καμία αμφιβολία, στόχος ήταν να φανεί εάν ο συμμετέχων θα άλλαζε την απάντηση του σε κάτι τόσο προφανές ώστε να συμμορφωθεί με τα μέλη της υπόλοιπης ομάδας. Τα αποτελέσματα του πειράματος έδειξαν ότι το 75% συμμορφώθηκε σε μια τουλάχιστον λάθος απάντηση. Οι συμμετέχοντες αξίζει να αναφέρουμε ότι ήταν νέοι με μέσο όρο ηλικίας τα 17-25 έτη, φοιτητές διαφορετικών πανεπιστημίων.
Το συμπέρασμα που προκύπτει; Μπροστά στην πίεση, ένας άνθρωπος είναι δυνατό να υποχωρήσει αν η υπόλοιπη ομάδα εκφράζει ομόφωνα την ίδια άποψη. Η επιθυμία του να αρέσουμε στους άλλους είναι μια πραγματικότητα, όπως και η επιθυμία του να ανήκουμε σε μια ομάδα. Τι θυσιάζουμε για να το πετύχουμε όμως; Την άποψη μας, τις επιλογές μας, τον χαρακτήρα μας, τη ζωή μας όλη κάποιες φορές. Όλα μπορούν να θυσιαστούν στο βωμό του “να αρέσουμε”. Το διαφορετικό συνήθως είναι αιτία κατάκρισης, αξίζει όμως να ζούμε με έναν τέτοιο φόβο; Είναι αυτή η ζωή που ονειρεύεσαι για εσένα; Τόλμησε να μάθεις πως το life coaching μπορεί να σε βοηθήσει.
Βιβλιογραφία
- Asch, Solomon (1951). “Effects of group pressure on the modification and distortion of judgments”. Groups, Leadership and Men: Research in Human Relations. Carnegie Press. pp. 177–190.
- Asch, S.E. (1952b). “Social psychology”. Englewood Cliffs, NJ:Prentice Hall.
- Asch, S.E. (1955). “Opinions and social pressure”. Scientific American. 193 (5): 31–35. Bibcode:1955SciAm.193e..31A. doi:10.1038/scientificamerican1155-31. S2CID 4172915.
- Asch, S.E. (1956). “Studies of independence and conformity. A minority of one against a unanimous majority”. Psychological Monographs. 70 (9): 1–70
- Χουντουμάδη Α, Πατεράκη Λ (2008). Λεξικό Ψυχολογίας